Met het inzicht ‘grenzen aangeven in contact is géén afwijzing’, liep ik vandaag de deur uit na een holistische massage (met coachgesprek vooraf). ‘Maar dit wordt wel vaak zo ervaren. Bijvoorbeeld wanneer iemand afgeremd wordt in wat hij of zij doet of graag wil doen,’ antwoordde ik nadenkend. De zin over grenzen aangeven in contact liet ik op me liet inwerken; nadenkend, plaatsend, kaderend. De boodschap haalde ik langs al mijn eigen ijkpunten, en ik kan daarin vaak zo goed voelen en ervaren of het voor mij ook klopt. Ik neem niet zomaar iets aan en daarin laat ik niet gauw over mijn grens gaan. 

Grenzen aangeven in contact is geen afwijzing 

‘Wat iemand erbij voelt en ervaart is iets anders. Een ander hoofdstuk. Daarmee is niet gezegd dat dat niet belangrijk is, maar wel dat de grens zelf geen afwijzing in het contact is,’ was het antwoord.

Daar ben ik het mee eens. Het feit dat een grens als een afwijzing wordt ervaren zegt iets over een persoonlijk (en meestal oud) stuk van de ontvanger. Daar moet ik me niet in mengen, of als ik dat wel doe, het op een goede manier doen, en zeker niet zonder instemming van de ander. Dan ben ik zelf mogelijk weer over grenzen aan het gaan.  

Grenzen aangeven in contact kan verbinding versterken

In feite blijf je juist ín contact door eerlijk te communiceren over wat je wel wilt en wat niet; grenzen aangeven dus. Daar ligt de ware potentie, de kans op een verdiept contact. Met meer begrip, inzicht en empathie. Je weet van elkaar waar je aan toe bent, en dat een ‘ja’ echt een ja is, omdat de ‘nee’s’ er ook duidelijk zijn. Zo ben je betrouwbaar voor jezelf en elkaar.

Het wordt het schimmig, onbetrouwbaar en destructief wanneer je dit niet doet. Als je over je grenzen gaat dan laat je in eerste instantie jezelf in de steek, en geef je de gelegenheid aan de ander om dat ook te doen. Of dat vanuit de ander nou bewust is of niet. Volgens de therapeute wordt het vanaf daar een duister spel dat onder de radar verdwijnt en daardoor minder begrijpelijk en grijpbaar wordt. Terwijl wanneer zaken op tafel liggen (via die grenzen/communicatie erover), er samen tot nieuwe danspassen kan worden gekomen. Dat is heilzamer. Ook als dat betekent dat de ontvangende partij (degene die de grens over ging) hierdoor geraakt is en een eigen stuk uit te werken heeft. 

Verwarring op de grens

Ik vind het interessant hoe ik het van mezelf herken dat grenzen niet altijd direct even goed voelbaar zijn. Dat ik soms eerst weer heb in te ademen, mijn lijf te voelen en even na te gaan: ‘Hoe is dit voor mij?’ Niet meteen reageren dus. Helaas onderhandel ik soms ook met mezelf over grenzen. Bijvoorbeeld; ‘Ik heb nu een tijd scherp op de grens gezeten naar die en die, nu ben ik de tegendruk en het douane-spel zo moe. En ook de consequenties van het begrenzen zo moe. Bijvoorbeeld:

‘Als ik niet dit doe dan zal ze wel weer héél teleurgesteld zijn, en dat trek ik echt niet. Die teleurstelling van haar, dat smekende, dat grote gebrek dat ik al zo vaak heb gezien in reactie op mijn grens is zo lastig te verduren. Het idee dat ik iemand tekort doe en dan ook nog vaak. En heeft ze niet gewoon een punt ook? Dus moet ik mezelf uiteindelijk toch even aan de kant zetten in haar belang. Voor de balans tussen ja en nee zeggen.’ Maar zeg nu zelf: oprecht is dit niet, en een goede motivatie is het ook niet. Juist door je eigen grens te negeren kun je samen in een lastige dans komen van pijn over en weer die niet stopt als de patronen eronder niet helder worden, en de pijn eruit niet verzacht kan raken. 

De reactie van de ander is niet jouw verantwoordelijkheid

Verwarring op de grens; die ken ik goed. Zo maak ik me veel te vaak medeverantwoordelijk voor het effect van mijn grens op anderen. Of ga ik in op het appel dat iemand daartoe op me doet, zonder erover na te denken: ‘Bij wie hoort dit stukje eigenlijk?’ Wanneer iemand zich afgewezen voelt door die grens, heb ik dus snel het idee dat ik daar iets mee/aan moet doen. ‘De ander is immers door mij geraakt’; is de veelvoorkomende gedachtefout.

Het is prima om er open over te communiceren als beide partijen dit willen. Wat gebeurde er nou, hoe raakte ieder van ons dat? Wat kunnen we ieder doen om deze dans te voorkomen? Hoe kunnen we rekening houden met elkaars wensen en grenzen zonder onszelf te verliezen? Maar ik moet het niet overnemen voor de ander. Ook moet ik mijn grens niet bagatelliseren onder de druk van de reactie van de ander.

Ongeacht de toedracht; grens is grens

‘Ik word soms boos, maar dan weet ik niet of de grensoverschrijding echt per ongeluk en uit puur enthousiasme in het moment is, of dat iemand mijn van te voren aangegeven grens aan zijn of haar laars lapt,’ gaf ik aan in het coachgesprek. ‘Je bent boos over dat iemand over je grens ging. Punt.’ Zei ze. Daarop gaf ik aan; ‘Het maakt voor mij wel uit hoe de intentie erachter is, dat maakt of ik nog een keer boos word en dan heftiger.’ Dat snapte ze.

Volgens haar is het en en. Boos omdat je grens wordt overschreden en eventueel ook boos over de toedracht. Of niet. Maar die eerste was er al en het is schadelijk dat te negeren of terug te draaien op basis van de toedracht. Die inhoudelijke boosheid komt daarna eventueel ook nog. 

Een leven lang leren over een thema; steeds verdiepend

Het is een waar levensthema voor me; grenzen. Met mijn agenda, me-time, targets, sociale afspraken, social media, in relaties, vriendschappen. Waar liggen ze, hoe voel ik ze goed, hoe bewaak ik ze keer op keer? En een laatste harde noot om te kraken op dit vlak: hoe ga ik om met de reactie van de ander op mijn grenzen? Kan ik dan nog steeds voet bij eigen grens houden, of smokkel ik soms (on)gemerkt en douane-moe de grenzen over omdat ik murw ben of het me iets anders kost dat ik niet kwijt wil? Hoe moeilijk het soms ook is; ik leer steeds beter snappen dat de grens veel meer potentie tot ware connectie en verbinding bevat dan het modderig gepruttel van consensus willen bereiken over zaken die helemaal niet voor consensus vatbaar zijn.

Maskerstructuren in karakters en grenzen  aangeven

Grenzen voelen, aangeven en bewaken is doorgaans wat lastiger voor mensen met een symbiotische karakterstructuur. Over het symbiotische masker kun je een hoop nuttige informatie, tips en do’s en don’ts lezen in het boek ‘De Maskermaker’ van Wibe Veenbaas. Hij staat hier vermeld in het overzicht ‘Inspirerende Boeken‘. We hebben overigens allemaal wel iets van deze structuur, maar iedereen heeft van de zes structuren 2 of 3 dominantere structuren aan de hand waarvan men persoonlijke lessen kan leren. Heel waardevol en leerzaam vind ik zelf!

Hoe is het bij jou gesteld met grenzen aangeven?

Herkenbaar? Ik ben benieuwd naar je reactie! Blijf je graag op de hoogte van de blogs van Coaching met Sanne? Via deze link kun je je aanmelden om ze ongeveer tweewekelijks per mail te ontvangen. Erover in gesprek gaan? Er zijn thema’s met betrekking tot grenzen aangeven die ik onvoldoende doorleefd en uitgewerkt heb om er coaching in te geven. Daar ben ik eerlijk in als iemand me ervoor benadert. Omdat het echter ook een thema is waar ik al lang en intensief mee werk voor mezelf, kan ik mensen op bepaalde stukken rondom grenzen wel weer verder helpen in coaching. Hieronder staan nog een paar andere blogs die ik schreef over grenzen aangeven.