Waarom gevoelens loslaten een illusie is – en wat je wél kunt doen

Veel mensen vechten tegen of vluchten van hun gevoelens. Beiden werken averechts. In dit artikel meer over hoe je constructief met gevoelens omgaat.

‘Ik ben nu onzeker, terwijl ik weet dat ik dat niet moet zijn,’ zei een van mijn cliënten tegen me. Vergelijkbare zinnen hoor ik regelmatig. En zelf heb ik ze ook vaak geroepen. Maar inmiddels doe ik het een stuk minder, omdat ik er een heel belangrijke en waardevolle les uit heb geleerd, die ik hierbij ook graag weer met jullie deel..

Paradox

Wat er in feite in die twee zinnetjes wordt gezegd is dit: ‘Ik voel iets, maar ik vind dat ik dat niet moet voelen.’ Of: ‘Ik wil het niet voelen.’ Of: ‘Mijn hoofd weet dat de situatie niet goed voor me is, mijn gevoel zou ook beter moeten weten.’ En nou kan dat hoofd gelijk hebben. Maar de onmogelijkheid blijft dat we met ons hoofd sneller van de emotie áf willen dan de praktijk toelaat. Waardoor het paradoxaal genoeg veel langer duurt voordat je er van af bent!

Proberen los te laten

Wat we dus tot in den treuren blijven proberen is ‘het gevoel loslaten’. ‘Ik ben bezig met dit los te laten,’ is ook een zin die ik heel vaak hoor. Echter; het op eigen houtje loslaten der gevoelens is onmogelijk. Hoe zit dat?

Laat het er zijn

Een gevoel ís er, en daar hebben we mee te dealen. We kunnen het niet met gedachten en overtuigingen wegredeneren. Misschien tijdelijk, maar wees er gerust op dat het later terugkomt, en zich steeds indringender aan je aandient. We kunnen het niet zélf loslaten. Iedere poging die we daartoe doen, verlengt de aanwezigheid van de emotie, maakt haar sterker en de situatie ingewikkelder en onaangenamer. We kunnen er zelfs wanhopig van worden!

Voordat het gevoel verdwijnt, moet het eerst de tijd krijgen en verwerkt worden. Het mooie is; eenmaal verwerkt laat het jou los. In plaats van dat wij dat doen. Zoals een van mijn lezers, 

“We moeten de pijn waarvoor we op de vlucht zijn gegaan onder ogen zien. We dienen in feite te leren daarin tot rust te komen. Dan zal de verzengende kracht ervan ons veranderen.”

– Charlotte Joko Beck

Gevoelens omarmen

Wat we wél pro-actief kunnen doen, is precies het tegenovergestelde van loslaten: namelijk het gevoel met open armen ontvangen. Het aankijken, het er laten zijn en de ruimte geven om op het eigen tempo (!) het toneel weer te verlaten.

Omarmen betekent niet: erin zwelgen, er aan zeer veel andere mensen over vertellen, het verbinden van de huidige situatie met vergelijkbare dingen die je eerder meemaakte, of een groots en meeslepend verhaal vol zelfmedelijden creëren. Op die manieren trek je dingen uit hun verband en houd je gevoelens ook extra lang in stand.

Meditatie bij (heftige) gevoelens

Het betekent wel: het voor jezelf erkennen van de aanwezigheid van het gevoel, het accepteren ervan en het de ruimte geven. Nu klinkt dit best lastig, maar er is toch een zeer eenvoudige manier om dit allemaal te doen: namelijk door het waarnemen van je gevoelens, zoals je dat in meditatie doet. Daarom is meditatie ook zo’n prachtige, krachtige tool bij het verwerken van verdriet, pijn en andere emoties. 

Is afleiding zoeken verkeerd?

‘Moet ik dan in moeilijke tijden eigenlijk helemaal geen afleiding zoeken?’ vroeg iemand me, in reactie op dit artikel. Goede vraag! Ik denk dat er een groot verschil zit tussen goed voor jezelf zorgen in een moeilijke tijd en als een malle wegrennen voor je problemen, door alle trucs uit de kast te trekken om je gevoel maar niet te hoeven voelen. Als je heel eerlijk naar jezelf bent, kun je vast het verschil tussen die twee voelen als je kijkt naar hoe jij zelf met dit soort dingen omgaat. Natuurlijk kun je goed gezelschap opzoeken en support van dierbaren, en blijf je gewoon leuke dingen doen, daarin hoeft niets te veranderen. Als je dit leest en je voelt je een beetje ‘betrapt’, zie het dan als een mooie kans om een verandering voor jezelf door te voeren. Onderstaande helpt daar misschien bij.

‘Crisismeditatie’

Als je door moeilijke dagen heen gaat, met heftige gevoelens die als een soort ‘vloedgolf’ over je heen lijken te komen: probeer dan op ongeveer drie momenten van de dag een kwartier in meditatie te gaan zitten en kijk het aan. Adem naar het gevoel en er doorheen. Blaas bij iedere uitademing uit ‘wat je niet meer nodig hebt.’

Lief zijn voor jezelf

Stel jezelf de vraag: ‘Waar heb ik nu behoefte aan? Wat zou me nu helpen?’ Zorg extra goed voor jezelf in dagen dat je het moeilijk hebt. En door de dag heen geef je je gevoel permissie er te zijn. Dat gaat veel makkelijker als je regelmatig mediteert. In beweging blijven en buiten in de natuur wandelen helpt er ook bij.

Gevoelens verdwijnen veel sneller dan je denkt

Opmerkelijk genoeg, als het je lukt om als waarnemer je gevoelens de ruimte te geven, en er naar te kijken alsof het gasten zijn – van wie je weet dat ze na hun komst, ook altijd weer zullen vertrekken – verdwijnen ze veel sneller dan je verwacht. Gevoelens zijn geen jaarplannen. Dus wil je er snel vanaf; omarm ze dan. Wees mild voor ze, en zie ze gaan.

Meer lezen over constructief omgaan met je gevoelens

Wil je meer lezen over dit onderwerp, bekijk dan ook ‘Leren omgaan met pijn en verdriet’. En wil je leren mediteren, lees dan ook mijn tips voor beginners en tips voor als je het mediteren moeilijk vol kunt houden. Een boekentip bij dit artikel is ‘Radicale aanvaarding’ van Tara Brach. Meer informatie over dit boek >>

Heb je iets aan dit artikel gehad? Als je het wilt delen in jouw netwerk: bedankt alvast. Reageren & delen via Social Media en e-mail kan helemaal onderaan deze pagina. Ja, ik wil maandelijks de nieuwsbrief ontvangen met aanbiedingen en extra tips.

Sanne Wurzer – life coach Den Haag